طوفان شن یا به عبارت صحیح تر، طوفان ماسه، عبارت است از صعود پر قدرت ماسه و ذرات گرد و غبار در اثر باد‌های سخت و طوفانی که به سمت ارتفاعات به حرکت در می‌آید . طوفان‌های شن اغلب در مناطقی از کویر روی می‌دهند که فاقد پوشش گیاهی هستند و یا به خاطر استفاده بی‌رویه ، زمین پوشش گیاهی خود را از دست داده است. زمین عاری از گیاه و وزش بادهایی با سرعت زیاد، مهم ترین عوامل تشکیل این نوع طوفان‌ها هستند. بهره‌برداری بی‌رویه از درختان و پوشش گیاهی، وقوع خشکسالی‌های پیاپی و نیز کاهش سطح سفره‌های آب‌های زیر زمینی منجر به گسترش بیابان‌ها و حرکت ماسه‌های روان می‌شود.
طوفان شن، پدیده ای طبیعی و اقلیمی است که در مناطق خشک و نیمه خشک، امری بسیار رایج است . این طوفان بیشتر زمانی اتفاق می‌افتد که جبهه هوای ناگهانی در حال عبور است یا زمانی که نیروی باد از میزان آستانه خود بیشتر می‌شود و شن و گرد و خاک را در سطح خشک به هوا بلند می‌کند. در جریان طوفان شن، ذرات گرد و خاک با حرکت و معلق شدن خود، باعث فرسایش و ساییدگی تدریجی زمین می‌شوندد و خاک از محلی بلند شده و در محلی دیگر ته نشین می‌شود.
اقدامات قبل از وقوع طوفان شن
قبل از وزش شدید باد از رفتن به نواحی کویری و صحرا خودداری کنید.
قبل از رفتن به مناطقی که خطر طوفان شن دارد از وضعیت آب و هوا با خبر شوید.
اقدامات حین از وقوع طوفان شن
خونسردی خود را حفظ کنید.
اگر دچار طوفان شن شدید در مقابل وزش باد قرار نگیرید.
تا پایان طوفان ، پشت گیاهان ، بوته‌ها یا صخره‌ها پناه بگیرید.
چشم‌ها ، سر، صورت و دهان خود را به طور کامل بپوشانید ، ذرات شن می‌تواند آسیب‌های بسیار جدی به چشم ها وارد کند.
در هنگام تنفس مراقب باشید چرا که ذرات گرد و غبار به ریه‌ها و سیستم تنفسی انسان‌ها و حیوانات صدمات جدی وارد می‌آورد.
اگر در حال رانندگی هستید
سعی کنید در صورت امکان از رانندگی در طوفان شن خودداری کنید.
به علت کم شدن زیاد شعاع دید باید با احتیاط کامل برانید.
داخل خودرو بمانید و بیرون از آن نروید.
سر خودروی خود را در جهت وزش باد قرار داده و آن را خاموش کنید.
گهگاه خودروی خود را روشن کرده و مسافتی کوتاه را به سمت جلو برانید.
در صورت انباشته شدن شن‌ها روی خودرو ، هر از گاهی از آن پیاده شده در حالی که سر و صورت خود را کاملاً پوشانده‌اید، شن و ماسه را کنار بزنید.
گردآوری و تنظیم : واحد آموزش و برنامه ریزی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری کاشان
